Υπάρχουν πολλά πράγματα που πρέπει να γίνουν ταυτόχρονα, για να εξασφαλιστεί η σωστότερη αποκατάσταση μετά από έναν τραυματισμό ΠΧΣ (Πρόσθιου Χιαστού Συνδέσμου).
Αυτά περιλαμβάνουν:
- την δυνατότητα να έχουμε έναν καλά προετοιμασμένο, καλά εκπαιδευμένο και με τα κατάλληλα κίνητρα ασθενή,
- υπό την φροντίδα ενός έμπειρου σε προβλήματα ΠΧΣ χειρουργού και
- υπό την φροντίδα ενός φυσικοθεραπευτή, που μπορεί να εκφράσει τις μοναδικές ανάγκες του τραυματία ασθενή.
Το να έχουμε έναν καταρτισμένο και έμπειρο φυσικοθεραπευτή είναι εξίσου σημαντικό, όσο η σωστή εκτέλεση της χειρουργικής επέμβασης για την αποκατάσταση του ΠΧΣ. Η σωστή φυσικοθεραπεία μετά από τραυματισμούς ΠΧΣ είναι υψίστης σημασίας, τόσο πριν όσο και μετά τη χειρουργική επέμβαση.
Τι πραγματικά χρειάζεται να γνωρίζουν οι ασθενείς για την φυσικοθεραπεία και την αποκατάστασή τους μετά από έναν τραυματισμό ΠΧΣ;
Έχουν καταγραφεί περίπου 100.000 περιπτώσεις ρήξης ΠΧΣ στις Ηνωμένες Πολιτείες, ετησίως, με οικονομικό κόστος $1,7 δις (2014). Ο αριθμός αυτός δεν μειώνεται και δεν είναι σαφές αν είναι απλώς και μόνο επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι συμμετέχουν σε απρόβλεπτες δραστηριότητες ή αν είναι μόνο όλο και πιο επιρρεπείς σε τραυματισμούς, από τον τρόπο ζωής τους, αλλά και άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Δεν έχει σημασία τόσο ο λόγος, όσο το ότι οι περισσότερες βλάβες που συμβαίνουν, απασχολούν όλο και περισσότερο ορθοπαιδικούς χειρουργούς για την "ανακατασκευή" γονάτων των αθλητών σε όλο τον κόσμο. Επιπλέον, ο κίνδυνος για ένα δεύτερο τραυματισμό παραμένει σε υψηλά επίπεδα, σε εκείνους που ήδη έχουν βιώσει ένα τραυματισμό και έχουν επιστρέψει στο άθλημά τους.
"Σε αθλητές με τραυματισμούς στο γόνατο ή ρήξεις του ΠΧΣ έχουμε αντίστοιχα 6,8 ή 19,6 φορές περισσότερες πιθανότητες επανατραυματισμού και 14.4 και 892.9 φορές αντίστοιχα περισσότερες πιθανότητες να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση κατά τη διάρκεια της αθλητικής τους σταδιοδρομίας, σε σύγκριση με μη τραυματισμένους αθλητές." (Rugg, Wane, et al; 2014)
Μερικά βασικά πράγματα που πρέπει να κατανοήσουμε, όσον αφορά την προσέγγιση και τις επιλογές για αποκατάσταση, μετά από έναν τραυματισμό ΠΧΣ
1. Ένα γραμμάριο πρόληψης αξίζει το βάρος του σε χρυσό... κυριολεκτικά.
Ένα συνεχώς αυξανόμενο σώμα της έρευνας, δείχνει ότι τα προγράμματα που βασίζονται στην νευρομυϊκή προθέρμανση και χρησιμοποιούνται 10-15 λεπτά πριν από την προπόνηση ή τον αγώνα, μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα για τραυματισμό του ΠΧΣ έως και 88%. (Mandelbaum, Silvers, et al; 2005)
Η Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου της Νέας Ζηλανδίας έχει θέσει σε εφαρμογή την υποχρεωτική χρήση προγράμματος πρόληψης των τραυματισμών, σε όλες τις ομάδες ποδοσφαίρου που ανήκουν στην Ομοσπονδία και εκτιμούν σε 8 $ την εξοικονόμηση της υγειονομικής περίθαλψης, για κάθε 1 $ που επενδύεται στον τομέα της πρόληψης. Μια γρήγορη αναζήτηση σε ερευνητές, όπως οι Ekstrand, Hagglund, Hewitt, Padua, Silvers, and Walden (για να αναφέρουμε μερικούς), δείχνουν ότι μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά τον αριθμό αυτών των τραυματισμών. Τώρα απλά, πρέπει να χρησιμοποιήσουν αυτή τη γνώση και οι προπονητές, που είναι οι #1 υπευθυνοι γι αυτό.
2. Τι είναι σημαντικό να κάνετε πριν από την επέμβαση αποκαταστασης του ΠΧΣ.
Σε μια μελέτη του 2013 (Shaarani, et al), σχετικά με τα οφέλη του προγράμματος φυσικοθεραπείας πριν την χειρουργική επέμβαση αποκατάστασης ΠΧΣ, ο μέσος χρόνος για την επιστροφή στον αθλητισμό για όσους πήραν μέρος στο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας πριν το χειρουργείο ήταν 34,18 εβδομάδες, σε σύγκριση με 42,5 εβδομάδες για εκείνους που πήγαν σε χειρουργική επέμβαση χωρίς συμμετέχουν σε αντίστοιχο πρόγραμμα. Επιπλέον, η προχειρουργική αγωγή είναι ανεκτίμητη τόσο για τον φυσικοθεραπευτή, όσο και για τον ασθενή, για να χτίσει μια θετική σχέση στην συνολική διαδικασία της αποκατάστασης. Ερωτηματα όπως: -Είναι η κατάλληλη απόφαση; -Ο φυσικοθεραπευτής μπορεί να κατανοήσει τους στόχους μου; και -Ο ασθενής θα κατανοήσει τους δικούς μας; μπορούν να απαντηθούν σ αυτή τη χρονική περίοδο.
Οι στόχοι του φυσικοθεραπευτικού προγράμματος σ αυτή την περίοδο πρέπει να είναι:
- αύξηση του εύρους κίνησης της άρθρωσης
- ελαχιστοποίση του οιδήματος
- βελτιστοποίση του νευρομυϊκού ελέγχου και ενδυνάμωση των τετρακεφάλων.
3. Επιλέξτε τον κατάλληλο χειρουργό, έχοντας σωστή πληροφόρηση!
Επιλέξτε ένα χειρούργο που να έχει κάνει ένα μεγάλο όγκο επεμβάσεων αποκτάστασης ΠΧΣ. Το 85% των ορθοπαιδικών χειρουργών κάνουν λιγότερες από 10 τέτοιες επεμβάσεις ανά έτος. (Harner; 2004)
Θέλετε έναν χειρούργο που ειδικεύεται σε αυτό το είδος της χειρουργικής επέμβασης και να έχει κίνητρα για να παραμείνει η φήμη του σε υψηλα επίπεδα. Επίσης θέλετε κάποιον που να έχει κατάλληλη κατάρτιση στις τελευταίες τεχνικές, συμπεριλαμβανόμενης της ανατομικής τοποθέτησης του μοσχεύματος, περιορίζοντας την ποσότητα των μοσχευμάτων που χρησιμοποιεί και να έχει εκπαιδευτεί στη χρήση περισσότερων από ένα είδος μοσχεύματος.
Πάνω απ όλα, θέλετε ένα χειρούργο που να ακούει τους στόχους σας και σας τοποθετεί στο κέντρο της εξίσωσης. Σε περίπτωση αμφιβολίας, ρωτήστε έναν φυσικοθεραπευτή που έχει ασχοληθεί με αποκατάσταση πολλών χειρουργείων ΠΧΣ. Συχνά έχουν να κάνουν με διαφορετικές οδηγίες από διαφορετικους χειρουργούς και με διαφορετικες παραλλαγές χειρουργικής αποκατάστασης ΠΧΣ.
4. Επιλέξτε τον κατάλληλο φυσικοθεραπευτή, έχοντας την αντίστοιχη πληροφόρηση!
Ο φυσικοθεραπευτής σας είναι το δεύτερο μισό στην εξίσωση της χειρουργικής επέμβασης του ΠΧΣ. Εάν η χειρουργική επέμβαση είναι κακή, η φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση θα έχει πρόβλημα και αντίστοιχα αν η φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση είναι κακή, τότε καταστρέφεται μια άριστη χειρουργική επέμβαση. Αν και οι δύο είναι καλές, τότε οι πιθανότητες για ένα καλό αποτέλεσμα είναι πολύ υψηλές.
Να ξέρετε ότι έχετε την δύναμη να επιλέξετε το φυσικοθεραπευτή σας. Είναι το γόνατό σας, το σώμα σας και η ποιότητα της ζωής σας. Δώστε στον εαυτό σας προτεραιότητα. Ρωτήστε γύρω σας σε χειρουργούς και πάσχοντες και εκείνοι με την αντίστοιχη εμπειρία φυσικοθεραπευτικής αποκατάστασης, θα σας προτείνουν.
Μερικά πράγματα που θα πρέπει να εξετάσετε:
- Έχει κατανοήσει ο φυσικοθεραπευτής σας το άθλημα ή την δραστηριότητα που προσπαθείτε να ανακτήσετε; 'Εχει κατανοήσει αρκετά ποιες είναι οι πραγματικές φυσικές και διανοητικές απαιτήσεις για το άθλημά σας και τον ρόλο σας; Βρείτε έναν φυσικοθεραπευτή που ξέρει ή είναι πρόθυμος να διαθέσει το χρόνο του για να μάθει. Επιπλέον, η αποκατάστασή σας θα πρέπει να βασίζεται βελτίωση της απόδοσής σας, αλλά πάντα σε πλαίσιο σεβασμού της ακεραιότητας του μοσχεύματος, ειδικά τη στιγμή που βρίσκεστε στην πρώτη μετεγχειρητική φάση του προγράμματος. Αν το πρόγραμμά που ακολουθείτε, μοιάζει πολύ με αυτό που ακολούθησε ο παππούς σας μετά από μια ολική αρθροπλαστική γόνατος, ίσως θα πρέπει να επανεξετάσετε την επιλογή σας.
- Μήπως ο φυσικοθεραπευτής σας, σας έχει παρουσιάσει ένα σχεδιάσμένο για εσάς, λεπτομερές πλάνο αποκατάστασης; Συγκεκριμένα, με κριτήρια για τη μετάβαση από τη μία φάση της αποκατάστασης στην επόμενη και τελικά με συγκεκριμένες δυνατότητες που θα καθορίσουν την ετοιμότητα σας για την πλήρη επιστροφή στο άθλημα; Το πρόγραμμα αποκάστασης του ΠΧΣ δεν είναι συνταγή μαγειρικής. Ο χρόνος από τη χειρουργική επέμβαση δεν πρέπει να είναι ο κύριος καθοριστικός παράγοντας της προόδου της αποκατάστασης. Είναι μόνο ένας οδηγός για την βιολογική επούλωση του μοσχεύματος. Ο φυσικοθεραπευτής σας θα πρέπει να δαπανά καθημερινά σημαντικό χρόνο στην αξιολόγηση του τρόπου κινείστε, σε προοδευτικά πιο λειτουργικές κινήσεις, προβλεπόμενες ή απρόβλεπτες, ακόμη και με απόσπαση της προσοχής και που σχετίζονται με το άθλημα που μας ενδιαφέρει. Ένα σετ από ασκήσεις ανύψωσης του σωματικού βάρους ή η ισορροπία στο ένα πόδι, από μόνα τους, δεν μπορούν να είναι κριτήρια προόδου, όπως επίσης και οι αντίστοιχες ασκήσεις τετρακεφάλου σε όποια συσκευή επιλέξετε.
- Έχει ο φυσικοθεραπευτή σας λάβει υπόψη του την ψυχολογική συνιστώσα, που θα γεφυρωσεί το χάσμα από το φυσικοθεραπευτήριο στο γήπεδο; Το 20% τουλάχιστον του συνολικού χρόνου αποκατάστασης πρέπει να καταναλωθεί στο γήπεδο και με ανταγωνιστικούς αθλητές, για πολλούς λόγους. Ψυχολογικά ο αθλητής θα έχει την τάση να αισθάνεται πιο άνετα και "φυσιολογικά". Αυτό μας δίνει την ευκαιρία να δούμε πώς κινείται στο αθλητικό περιβάλλον του, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τόσο την ψυχική και σωματική διαφορά στην απόδοση, από το τέλος της αποκατάστασης στην έναρξη της επιστροφής του στον ανταγωνισμό. Επιπλέον, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν ένα μέτρο έκβασης της αποκατάστασης, για να παρακολουθείται το πώς οι ασθενείς αξιολογούν τη λειτουργία του γόνατος τους, σε σχέση με τις αθλητικές τους δραστηριότητες.
- Ο φυσικοθεραπευτής και ο χειρουργός σας επικοινωνούν; Πολλοί ασθενείς υποθέτουν ότι επικοινωνούν, αλλά αυτό δεν συμβαίνει συχνά. Το καλύτερο και των δύο επαγγελμάτιων, αλλά και του ασθενή, είναι να έχουν ισχυρά κανάλια επικοινωνίας και να τα χρησιμοποιούν αποτελεσματικά, έτσι ώστε η επιστροφή στον ανταγωνισμό να είναι ομαλή για τον ασθενή. Μην υποθέσετε οτι επειδή πιθανόν στεγάζονται στο ίδιο κτίριο, έχουν καλή επικοινωνία ή το αντίστροφο, αν λειτουργούν ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο.
5. Μην βιαστείτε να επιστρέψετε.
Των 70% των επανα-τραυματισμών των ΠΧΣ είναι μη-επαφής, που σημαίνει ότι ο λόγος που τον πάθατε είναι πολύ πιθανό ένας ενδογενής παράγοντας, μη κατανόησης της κινητικότητας που έχετε αποκτήσει μετά την επέμβαση. Αυτά τα προβλήματα δεν επιλύονται σε μια νύχτα. Επειδή σε ένα ορισμένο βαθμό το μόσχευμα σας δεν θεωρείται πλέον "εύθραυστο" και ο τετρακέφαλός σας θεωρείται δυνατός, αυτό δεν σημαίνει ότι είστε έτοιμοι να επανέλθετε στην αθλητική σας δραστηριότητα. Πάρτε το χρόνο σας, για να αναμορφώσετε την κινητικότητα σας και να προχωρήσετε. Δεν μπορείτε να βρείτε τον εαυτό σας πίσω στην ίδια κατάσταση, όπως πριν τον τραυματισμό.
Η αποκατάσταση είναι ένας μαραθώνιος και όχι σπριντ. Αν την κάνετε σωστά και με το σωστό σχέδιο, θα επιστρέψετε σαν ένας συνολικά πιο ολοκληρωμένος αθλητής στο τέλος της.
πηγή: http://www.howardluksmd.com/sports-medicine/physical-therapy-acl-injuries-dont-know-might-hurt/