Δευτέρα 15 Αυγούστου 2016

Οι Ολυμπιονίκες έχουν ανακαλύψει νέες μόδες και δεισιδαιμονίες;

από τον ιστότοπο του περιοδικού The Economist
11 Αυγούστου 2016

Οι αθλητές, ειδικότερα αυτοί που συμμετέχουν σε μεγάλες διοργανώσεις, οπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες, είναι μια περίεργη ομάδα ατόμων, που οδηγούμενοι από την επιθυμία της κατάκτησης του χρυσού μεταλλίου, προπονούνται από το πρωί ως το βράδυ και ακολουθούν βασανιστικά σχήματα διατροφής.  
Αλλά αυτή την εβδομάδα στο Ρίο ντε Τζανέιρο είδαμε και κάτι καινούργιο. Αθλητές με διάσπαρτα σε ολόκληρη την πλάτη τους κυκλικά σημάδια καψίματος(;). 
Τα σημάδια αυτά δεν είναι αποτέλεσμα κάποιου ατυχήματος ή ασθένειας. Είναι το αποτέλεσμα της "βεντούζας", μια αρχαίας μορφής βελονισμού(;) που έχει έρθει πάλι στη μόδα στους αθλητές υψηλού επίπεδου. 


Ο Alex Naddour, ένας Αμερικανός γυμναστής που αγωνίζεται στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο, είπε σε μια συνέντευξή του σε μια εφημερίδα ότι η χρήση των βεντουζών ήταν μια εναλλακτική λύση αντί για το παραδοσιακό μασάζ, που μειώνει τον σωματικό πόνο και χαλάρωνει τους κουρασμένους μυς, μετά από τις πολύωρες προπόνησεις στο γυμναστήριο.  

Η θεραπεία αυτή, μια εφαρμογή της κινεζικής ιατρικής, περιλαμβάνει την εφαρμογή θερμών βεντουζών στο δέρμα, που μερικές φορές συνοδεύεται και με αφαίμαξη. Καθώς ο αέρας στο εσωτερικό της βεντούζας ψύχεται, δημιουργεί υποπίεση στο δέρμα, κάτι που υποτίθεται ότι μειώνει την υπάρχουσα τοπική φλεγμονή. Οι υποστηρικτές της χρήσης της βεντούζας υποστηρίζουν οτι παρέχει πάρα πολλά οφέλη στην υγεία, αν και αυτά δεν έχουν αποδειχθεί στην έγκριτη επιστημονική βιβλιογραφία. 

Αντίθετα απ' ότι νομίζετε, αυτή η τεχνική έχει πολλούς υποστηρικτές στο Χόλιγουντ, όπως η ηθοποιός Γκουίνεθ Πάλτροου, η οποία τις χρησιμοποιεί για περισσότερο από μια δεκαετία. 
Έτσι, γιατί να μας παραξενεύει που αθλητές και μάλιστα υψηλού επιπέδου, χρησιμοποιούν αυτές τις ψευδοεπιστημονικές μόδες; 
Με λίγα λόγια, τα πιθανά ψυχολογικά οφέλη της χρήσης τους μπορεί να μεταφραστούν σε μια πραγματική αύξηση της απόδοσης, ανεξάρτητα από το εάν η ίδια η δράση τους παράγει φυσιολογικές αλλαγές. 

Οι διαφορές στην απόδοση μεταξύ των ελίτ αθλητών έχουν γίνει τόσο μικρές, που ακόμα και μικρές παρεμβάσεις μπορεί να μας δώσουν τη διαφορά ανάμεσα σε μια θέση στο βάθρο και στην ιστορία. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που τόσοι πολλοί αθλητές χρησιμοποιούν στεροειδή ή άλλες ουσίες, όπως στην πρόσφατη περίπτωση των αθλητών της Ρωσίας και έτσι οι αθλητικές ομοσπονδίες συνεργαζονται στενά με τους υπεύθυνους για τον έλεγχο αντι-ντόπινγκ για τον περιορισμό του φαινομένου. 

  
Έτσι, οι αθλητές που χρησιμοποιούν τις βεντούζες, μπορούν να επωφελούνται κύρια από το φαινόμενο placebo (δηλ. τίποτε δεν συμβαίνει στη μυϊκή τους ικανότητα), αλλά και την αυξημένη εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, που τους επιτρέπει να αποδώσουν αποτελεσματικότερα. Επίσης, τα περίεργα αυτά σημάδια που αφήνουν οι βεντούζες, μπορεί να τρομάξουν τους ανταγωνιστές, σημειώνει ο Chris Beedie, ένας επιστήμονας του αθλητισμού στο Canterbury Christ Church University. 
Το μήνυμα προς τον αντίπαλο: "Έχω πάρει περισσότερη βοήθεια από εσένα."Ο Phil Hurst, ένας διδακτορικός φοιτητής στην αθλητική επιστήμη στο ίδιο πανεπιστήμιο, έχει βρεί ότι το φαινόμενο placebo στην απόδοση ενός αθλητή έχει μετρήσιμα αποτελέσματα: μπορεί να αποφέρει βελτιώσεις του 1% -3%.  
Το 2014 ο Hurst πραγματοποίησε μια μελέτη στην οποία σε δρομείς αντοχής δόθηκε ένα αθλητικό ποτό με εικονικό φάρμακο. Αν και οι αλλαγές στην απόδοσή τους ήταν διαφορετικές, οι χρόνοι τους βελτιώθηκαν κατά μέσο όρο 1,7%.  

Η χρήση των βεντουζών δεν είναι η μόνη περίεργη "αθλητική" θεραπεία που χρησιμοποιείται στους φετινούς Ολυμπιακούς αγώνες. Οι Αμερικανοί δρομείς χρησιμοποιουν ένα νέο σετ ακουστικών το "Halo", το οποίο υποτίθεται ότι ενισχύει την εγκεφαλική λειτουργία, προκαλώντας ηλεκτρικές ώσεις δια μέσω των αυτιών. Η τεχνική αυτη, που ονομάζεται διακρανιακή διέγερση συνεχούς ρεύματος (tDCS), έχει σαν στόχο να βελτιώσει την ταχύτητα των συνδέσεων των νευρώνων με τους μυς.  
Για δρομείς, οι οποίοι πρέπει να αντιδράσουν μέσα σε ένα κλάσμα του δευτερολέπτου από το άκουσμα του πυροβολισμού της εκκίνησης, αυτό θα μπορούσε (θεωρητικά) να κάνει μεγάλη διαφορά. Τα επιστημονικά στοιχεία για τα οφέλη από την χρήση των tDCS είναι μικτά. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πέρυσι, είχε δείξει ότι η χρήση τους είχε ενισχύσει τη χωρητικότητα της μνήμης και της μάθησης των ποντικών, ενώ κλινικές δοκιμές έχουν διαφωνήσει για τις επιπτώσεις τους στις ανθρώπινες κινητικές ικανότητες. 
Η ιστοσελίδα του "Halo" παραθέτει μελέτες περιπτώσεων, που έχουν δείξει άμεσα οφέλη στην απόδοση της δύναμης και την βελτίωση της τεχνικής.  
Οι αθλητές όμως έχουν πειστεί: η ομάδα μπάσκετ Golden State Warriors χρησιμοποίησε τα ακουστικά σε όλη την πρόσφατη αγωνιστική περίοδο, ενώ η επιλογή τους μέσα στα πλάνα του επόμενου National Football League των Η.Π.Α. ελπίζουν ότι θα τους παρέχει περισσσότερα επιστημονικα στοιχεία. 

Αυτές οι περίεργες προσπάθειες για το κέρδος ακόμη και του παραμικρού οφέλους δεν είναι νέες. Οι ίδιοι οι αρχαίοι Έλληνες, που δημιούργησαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες, πάνω δύο χιλιετίες πριν, χρησιμοποιούσαν την επάλειψη τους σώματος με ελαιόλαδο, για τη μείωση της πρόσφυσης κατά τη διάρκεια των αγώνων της πάλης (που πιθανότατα βοηθούσε), αλλά και την επίκληση της βοήθειας της θεάς Αθηνάς (η οποία μάλλον δεν βοηθούσε). 
Αυτές οι πρακτικές δεν ήταν λιγότερο ανεδαφικές από την πεποίθηση πολλών  σύγχρονων αθλητών, οτι αν έχουν δεμένα τα άκρα τους με "kinesiotape", ένα ειδικό ελαστικό υλικό που αναπτύχθηκε από τον ιαπωνική χειροπράκτη Dr Kenzo, στη δεκαετία του 1970. Η άποψη ότι είτε βελτιώνει πραγματικά τις επιδόσεις ενός αθλητή ή απλά του δίνει την αίσθηση της υποστήριξης, επιτρέποντάς του να κινηθεί ταχύτερα, αμφισβητείται.  
Το 2014, μια έρευνα σχετικά με την εφαρμογή kinesiotape, βρήκε αμελητέα βελτίωση σε σχέση με όσους δεν την χρησιμοποιούσαν. 

Ακόμη και αν οι αθλητές με τρομακτικά μεγάλη συλλογή μεταλλίων, όπως ο κολυμβητής Michael Phelps, θεωρούν σημαντική την χρήση βεντουζών για την κατάκτηση μεταλλίων, η χρήση τους δεν θα σας φέρει πιο κοντά στο να γίνεται πρωταθλητές σαν κι αυτόν.  

Ανησυχητικό είναι το γεγονός, οτι οι αθλητές από την Ολυμπιακή ομάδα της Αμερικής έχουν δηλώσει στους περίεργους για τα σημάδια δημοσιογράφους, ότι αυτη η τεχνική εφαρμοργής των βεντουζών γίνεται χωρίς την παρουσία επαγγελματία υγείας. 
Ίσως τελικά οι αθλητές θα πρέπει να αφήσουν τις βεντούζες και να φορέσουν το τυχερό τους σώβρακο. 
Με αρκετή πίστη, ένα πολύ καλό γούρι μπορεί να είναι περισσότερο αποτελεσματικό και πολύ λιγότερο επώδυνο.





πηγή: http://www.economist.com/blogs/gametheory/2016/08/load-hot-air?fsrc=scn/tw/te/bl/ed/