Επιστήμη ή παραμύθι η λεγόμενη «κρανιοϊερή θεραπεία» (CST);
ΨΕΥΔΟΕΠΙΣΤΗΜΗ
Δεν υπάρχουν ενδείξεις για την
αποτελεσματικότητά της Κρανιοϊερής Οστεοπαθητικής και τα επιστημονικά
δεδομένα δεν βρίσκουν καμία ωφέλεια από τη χρήση της όπως θα δούμε
παρακάτω.
Στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα
περισσότερο από ένα χαλαρωτικό μασαζάκι, που μαζί με το placebo effect
είναι παροδικά αγχολυτικό.
Τι ακριβώς είναι;
Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς αυτών που
την ασκούν, είναι ο ήπιος χειρισμός τον κρανίου και του ιερού οστού για
τη διευκόλυνση της ελεύθερης κίνησης τον εγκεφαλονωτιαίου υγρού.
Πως ξεκίνησαν όλα
Τη δεκαετία του 1930, ένας Αμερικανός
οστεοπαθητικός γιατρός, ο Γουίλιαμ Τζ. Σάδερλαντ (William G.
Sutherland), ξεκινώντας την έρευνά του, με την ερώτηση «γιατί το κρανίο
μας έχει ραφές και δεν είναι μια συμπαγής μάζα;», ανακάλυψε ότι
συμβαίνουν εγγενείς μετακινήσεις των οστών στο κεφάλι μας. Και να πως το ανακάλυψε:
Γέμισε ένα κρανίο με ξερά φασόλια και
τους έριξε νερό. Τα φασόλια απορρόφησαν το νερό με αποτέλεσμα να
διογκωθούν. Με έκπληξη διαπίστωσε ότι το κρανίο δεν καταστράφηκε, αλλά
απλά ανάγκασε τα οστά του κρανίου να μετακινηθούν κατά μήκος των ραφών
τους και τελικά να εξαρθρωθούν.
Έτσι, σκέφτηκε, ότι η υγεία μας
καθορίζεται από τις μικροσκοπικές κινήσεις των οστών του κρανίου και του
ιερού οστού. Αυτοί οι ανεπαίσθητοι ρυθμοί, πίστευε, είναι θεμελιώδεις
για τις διαδικασίες αυτοΐασης του σώματος.
Συνεχίζοντας την έρευνά του, διαπίστωσε
ότι αυτές οι μετακινήσεις μπορούν να μετρηθούν με λεπτά επιστημονικά
όργανα, θεωρώντας ότι αποτελούν μια άμεση έκφραση της υγείας μας καθώς
και ότι συνδέονται με τη διανοητική και συναισθηματική μας υγεία.
Η κρανιακή οστεοπαθητική έχει ως στόχο
την αποκατάσταση των ρυθμικών κινήσεων, όταν αυτές περιορίζονται. Έτσι
αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά διάφορες παθήσεις, ιδίως των παιδιών:
τραύμα κατά τον τοκετό, εγκεφαλική παράλυση, χρόνιος πόνος, δυσλεξία,
πονοκέφαλοι, μαθησιακές δυσκολίες, κολπίτιδα, νευραλγία τριδύμου και
πολλές άλλες.
Σήμερα, αρκετοί εναλλακτικοί θεραπευτές,
όπως οστεοπαθητικοί, χειροπράκτες, φυσιοπαθητικοί και μασαζοθεραπευτές,
ασκούν αυτή την πρακτική.
Μία συνεδρία με κρανιακό οστεοπαθητικό
περιλαμβάνει λεπτομερή «διά χειρών» διάγνωση, γι’ αυτό η πρώτη επίσκεψη
μπορεί να διαρκέσει πάνω από μία ώρα. Οι επόμενες συνεδρίες, κατά τις
οποίες ο θεραπευτής ασκεί ήπιους χειρισμούς στο κρανίο και στο ιερό
οστό, διαρκούν λιγότερο. Μια τυπική θεραπεία περιλαμβάνει έξι ή παραπάνω
συνεδρίες.
Το κόστος φυσικά δεν καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Επίσης πολλά σεμινάρια γίνονται κάθε χρόνο και στη χώρα μας με κόστος κάποιες εκατοντάδες ευρώ.
Τι δεδομένα υπάρχουν;
Σύμφωνα με την παραδεδεγμένη γνώση, κατά
τα πρώτα στάδια της παιδικής ηλικίας, τα οστά του κρανίου και το ιερό
οστό συντήκονται για να σχηματίσουν στέρεες δομές.
Βέβαια υπάρχει ένα λογικό πρόβλημα: τα
κρανιακά οστά δεν κινούνται, οπότε πιθανότατα δεν πρόκειται να κινηθούν
ούτε για τα δάχτυλα του θεραπευτή…
Ακόμη όμως κι αν μπορούσαν να
πραγματοποιηθούν μικροσκοπικές κινήσεις, πιθανότατα δεν θα είχαν καμιά
σημαντική επίδραση στην υγεία του ανθρώπου. Με άλλα λόγια, η
οστεοπαθητική του κρανίου και του ιερού οστού είναι βιολογικά αβάσιμη.
Οι ελάχιστες διαθέσιμες έρευνες
αποδεικνύουν ότι η κρανιακή οστεοπαθητική δεν μπορεί να αντιμετωπίσει
αποτελεσματικά κάποια πάθηση.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία,
αν και μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα του άγχους ή της έντασης, τα
διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία δεν συνηγορούν ότι βοηθά στη θεραπεία
του καρκίνου ή οποιασδήποτε άλλης νόσου» και την χαρακτηρίζει
καθαρά ως ψευδοεπιστήμη. (Russell J, Rovere Α, eds. (2009). Πλήρης
Οδηγός Συμπληρωματικών και Εναλλακτικών Θεραπειών Καρκίνου (2η
έκδοση). Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου, σελ. 187- 189,
ISBN 9780944235713.)
Το 2016, μια γαλλική ερευνητική ομάδα σε
μια συστηματική ανασκόπηση κατέληξε ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις για την
αποτελεσματικότητα αυτής της τεχνικής και της θεραπευτικής της μεθόδου:
«είναι σχεδόν ανύπαρκτη» (βλ. Guillard – Αξιοπιστία διάγνωσης και κλινικής αποτελεσματικότητας -Μια συστηματική ανασκόπηση, Plos One, 9 Δεκεμβρίου 2016)
Καμιά φορά οι γονείς που πάνε τα παιδιά
τους σε έναν τέτοιον «θεραπευτή», εντυπωσιάζονται παρατηρώντας μια
θετική αντίδραση. Η οποία όμως εξηγείται αφού δεν είναι τίποτα άλλο από
μια χαλαρωτική απόκριση που προκαλείται από το ήπιο άγγιγμα και τους
ήρεμους τρόπους του θεραπευτή (η επίδραση όμως δεν διαρκεί πολύ).
Θεωρητικά δεν υπάρχουν ιδιαίτεροι
κίνδυνοι. Βέβαια αν παιδιά με κάποια σοβαρή ασθένεια υποβληθούν σε
κρανιακή οστεοπαθητική αντί για την ενδεδειγμένη αποτελεσματική
θεραπεία, τότε η προσέγγιση μπορεί να αποβεί απειλητική για τη ζωή.
Κι έχουν αναφερθεί τουλάχιστον δύο θάνατοι που σχετίζονται με την εν λόγω θεραπεία:
- Το 2003, ένας χειροπρακτικός από την Πενσιλβανία (Joann A. Gallagher) καταδικάστηκε για το θάνατο μιας 30χρονης επιληπτικής γυναίκας. Στην απόφαση του δικαστηρίου ανέφερε ότι ο ασθενής πέθανε από σοβαρές κρίσεις μετά από τη συμβουλή του χειροπράκτη να σταματήσει να παίρνει το αντισπασμωδικό φάρμακό του (βλ. θεραπεία οδηγεί στον θάνατο του ασθενούς . Chirobase, 7 Ιουλίου 2003)
- Το 2012, ένας οδοντίατρος στο Μισσούρι (Joseph H. Kerwin) συνέβαλε στο θάνατο ενός βρέφους ηλικίας 2 ημερών. Τα αρχεία της υπόθεσης δείχνουν ότι αντί να παραπέμψει τους γονείς στους γιατρούς, του έκανε κρανιοιερή θεραπεία. Το αγόρι πέθανε μετά από 12 ώρες, και η αυτοψία έδειξε ότι πέθανε από επιπλοκές ενός υποτονικού αιμάτωματος (ένας θρόμβος αίματος που συμπιέζει τον εγκέφαλό του). Ο ιατρικός εξεταστής κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το αιμάτωμα θα μπορούσε να ήταν παρόν στη γέννηση, αλλά πιθανότατα προκλήθηκε από την επέμβαση του γιατρού. (βλ. Πραγματικά, νομικά συμπεράσματα και πειθαρχική τάξη)
Σημειωτέο ότι η διάγνωση του ασθενή
συχνά είναι διαφορετική από θεραπευτή σε θεραπευτή. Η εξήγηση σ’ αυτό
οφείλεται στο ότι επιχειρούν να ανιχνεύσουν ένα ανύπαρκτο φαινόμενο…
Εν κατακλείδι:
Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που ν’
αποδεικνύει ότι η κρανιακή οστεοπαθητική μπορεί να αντιμετωπίσει
αποτελεσματικά κάποια νόσο. Μην ξεχνάτε όμως ότι οι παρατεταμένες
θεραπευτικές αγωγές είναι δαπανηρές και περιττές.
Πηγές:
- Ένα review που συμπεριλαμβάνει 6 μελέτες
- Μια συστηματική ανασκόπηση για την αξιολόγηση των κλινικών οφελών της Κρανιοϊερής θεραπείας» Jäkel, Anne; Von Hauenschild, Philip (2012).
- Το βιβλίο των Simon Shigh – Edzard Ernst «Θεραπεία ή απάτη»
πηγή: http://ellinikahoaxes.gr/2018/03/30/craniosacral-therapy/