Ισχιαλγία και χειρουργείο

του Κων/νου Σακελλαρίου, ΡΤ-ΟΜΤ. MSc

από τον ιστότοπο https://manualphysiotherapy.gr/

Τι είναι ισχιαλγία

Ο όρος αφορά πόνο ο οποίος μπορεί να συνοδεύεται και από μούδιασμα ή αίσθημα ηλεκτρικού ρεύματος κατά μήκος του ποδιού ο οποίος φτάνει μέχρι και τα δάκτυλα του ποδιού. Ούτε η λέξη «ισχιαλγία» ούτε η λέξη «οσφυαλγία» αποτελούν διάγνωση, αλλά απλά και μόνο περιγράφουν ο πρώτος τον πόνο και τα υπόλοιπα συμπτώματα που γίνονται αισθητά κατά μήκος του ισχιακού νεύρου, ενώ ο δεύτερος τον πόνο στη μέση τοπικά.

Πολύ συχνά συνυπάρχει με οσφυαλγία, δηλαδή με πόνο στη μέση, αλλά δεν είναι σπάνιο τα συμπτώματα του πόνου ή/και του μουδιάσματος να υπάρχουν μόνα τους σε όλο το πόδι.

Το σύνηθες αίτιο είναι φλεγμονή του ισχιακού νεύρο, εξ’ ου και ο όρος «ισχιαλγία» , δηλαδή άλγος στο Ισχιακό νεύρο. Η φλεγμονή αυτή μπορεί να συμβαίνει σε κάποια νευρική ρίζα , ή ακόμη και κάπου στην πορεία του ισχιακού νεύρου από άλλα αίτια, όπως για παράδειγμα τραυματισμός του, πίεση ή παγίδευσή του νεύρου κάπου στην πορεία του προς το πόδι.

Συχνά ο πόνος στο ισχιακό νεύρο ταυτίζεται με ύπαρξη κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου. Αυτό όμως είναι η μισή αλήθεια. Πράγματι η ύπαρξη κήλης δίσκου μπορεί υπό προϋποθέσεις να είναι επιβαρυντικός παράγοντας, αλλά πολύ συχνά υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που υποφέρουν από ισχιαλγία χωρίς να υπάρχει η παραμικρή κήλη στη μαγνητική τομογραφία.

Για να υπάρχει ισχιαλγία απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ευαισθητοποίηση της νευρικής ρίζας από χημικές ουσίες οι οποίες εντοπίζονται στο μικροπεριβάλλον της ρίζας και η ύπαρξη κήλης δεν είναι το μοναδικό αίτιο.

Πότε χρειάζεται επέμβαση;

Σε γενικές γραμμές η ισχιαλγία είναι πιο σοβαρή κατάσταση από την οσφυαλγία που είναι πόνος μόνο στη μέση. Ταλαιπωρεί αρκετά και συχνά χρειάζεται επιθετική φαρμακευτική αγωγή η οποία μπορεί να περιλαμβάνει εκτός των κλασσικών αντιφλεγμονωδών και παυσιπόνων φαρμάκων ή ακόμη και χορήγηση κορτιζόνης.

Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία με σκοπό τη βελτίωση των συμπτωμάτων και την αποκατάσταση της κίνησης και της ποιότητας ζωής.

Πολύ συχνά τίθεται το ερώτημα του αν χρειάζεται χειρουργείο όταν υπάρχει κήλη στη μέση και πολύ περισσότερο όταν υπάρχει ισχιαλγία. Η απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν είναι «ναι» ή «όχι».

Σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές η απόφαση για επέμβαση στη μέση λαμβάνεται και μάλιστα με την ένδειξη του επείγοντος όταν υπάρχει μια παθολογική κατάσταση που λέγεται «ιππουριδική συνδρομή» (cauda equina syndrome).

 Αυτό οφείλεται σε μια ισχυρή και μεγάλη πίεση της δέσμης των νεύρων που βρίσκονται χαμηλά στη μέση λόγω κήλης του μεσοσπονδυλίου δίσκου. Η κήλη αυτή προκαλεί μείωση του χώρου μέσα στον οποίο βρίσκονται οι δέσμες των νεύρων αυτών, δηλαδή στο σπονδυλικό σωλήνα.

Είναι πολύ σοβαρή κατάσταση και χρήζει άμεσης ιατρικής επέμβασης διότι μπορεί να αφήσει μόνιμες βλάβες όπως αδυναμία του πέλματος να σηκωθεί στη βάδιση, ακράτεια ούρων ή και κοπράνων.

Η μαγνητική τομογραφία σε συνδυασμό με την κλινική εξέταση είναι απαραίτητη για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση αυτή. Σύμφωνα με τα τελευταία ερευνητικά δεδομένα, εάν καθυστερήσει η διάγνωση και κατά συνέπεια η θεραπεία που είναι χειρουργική επέμβαση τα προβλήματα είναι μη αναστρέψιμα.

Συμπτώματα

• Ισχιαλγία και στα δυο πόδια ή/και ισχυρότατος πόνος στη μέση με αιφνίδια έναρξη που δεν υποχωρεί.
• Σοβαρή αίσθηση βάρους στα πόδια , ή προοδευτική μείωση της δύναμης και των δυο ποδιών, όπως η έκταση του γόνατος, και οι διάφορες κινήσεις του πέλματος, η άνοδος του αστραγάλου και διαταραχές στη βάδιση.
• Δυσκολία στην έναρξη της ούρησης ή στην μειωμένη αίσθηση της ροής των ούρων που αν δεν αντιμετωπιστεί μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη κατακράτηση ούρων ή και πλήρη ουρική ακράτεια.
• Διαταραχές στη στυτική λειτουργία
• Απώλεια της αίσθησης της πληρότητας από το ορθό, εάν δεν αντιμετωπιστεί αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη ακράτεια κοπράνων.
• Απώλεια της αίσθησης στην περιοχή ανάμεσα στα πόδια (στα σκέλια), την περιοχή του πρωκτού και την δερματική περιοχή των γεννητικών οργάνων .
• Χαλάρωση του πρωκτικού σφιγκτήρα.

Τα συμπτώματα αυτά είναι πολύ σοβαρά και χρειάζεται άμεση ιατρική εξέταση και κατά πάσα πιθανότητα χειρουργική επέμβαση.

Αρθρογραφία

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507908/
2. https://www.medicalprotection.org/uk/articles/mps-works-with-nice-to-revise-cauda-equina-syndrome-red-flags
3. http://www.nswtag.org.au/wp-content/uploads/2017/07/pain-guidance-july-2015.pdf
4. https://cks.nice.org.uk/sciatica-lumbar-radiculopathy#!scenario